پرسش و پاسخ

خوانندگی و مداحی زنان چه حکمی دارد؟



**سوال: آیا خوانندگی زنان حرام است؟

آیا شنیدن صدای زنان به عنوان خواننده، از نظر شرعی دارای اشکال است؟

این پرسشی است که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است. برای رسیدن به پاسخ برای این پرسش، باید دو فرض را مدنظر قرار داد.

 

فرض اول،

هنگامی است که این خوانندگی موجب غنا شود. در تعریف غنا آمده که عبارت است از ترجیع صدا و گرداندن آن در حلق خواننده، به نحوى که طرب انگیز و مناسب با مجالس لهو و گناه باشد. در چنین فرضی، نظر تمامی علما بر حرام بودن است.

اما در فرض دوم،

یعنی غنا نداشتن صدای خواننده زن، میان علما اختلاف نظر وجود دارد.

با این توضیحات، پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:

 

آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای (مد ظله العالی) :

اگر صداى زن (چه به صورت تک خوانی و یا همخوانی با زنان و یا با مردان ) به صورت غنا نباشد و گوش دادن به صداى او هم به قصد لذت و ریبه نباشد و مفسده‌اى هم بر آن مترتّب نشود، اشکال ندارد، اگر مفسده داشته باشد و یا «تحریک شهوت» بکند، جایز نیست.

 

آیت الله سیستانی (مد ظله العالی):

آواز خواندن زن حرام نیست؛ مگر اینکه مشتمل بر ترقیق و تحسین که عادت «مهیج شهوت» شنونده باشد. در این صورت بر مردان هم حرام است و منظور از آن، سخن باطلی است که با آوازی خوانده می‌شود که مناسب مجالس لهو و لعب باشد.

 

آیات عظام تبریزى (ره) و نورى همدانی (مدظله العالی):

گوش دادن به آواز زن اگر غنا نباشد و باعث التذاذ جنسى و «تهییج شهوت» نشود و مفسده‌اى بر آن مترتب نگردد، اشکال ندارد.

 

آیت الله مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

کلیه آهنگ‌ها و صداهایى که مناسب مجالس لهو و فساد است، حرام و غیر آن جایز است و فرقى در این قسمت میان مرد و زن نیست؛ ولى خوانندگى نوع مباح براى زنان در صورتى جایز است که مجلس مخصوص به جنس خودشان باشد، خواه دسته جمعى بخوانند یا به تنهایى.

 

آیات عظام امام خمینى (ره)، فاضل لنکرانی (ره)، بهجت (ره)، صافى گلپایگانی و وحید خراسانی (مد ظلهم العالی):

گوش دادن به صدای خوانندگی زن مطلقاً جایز نیست.

 

**سوال: در برخی موارد مرثیه خوانی و یا مداحی زنان در مجلس خودشان، به گونه ای است که صدای آنان به گوش مردان رهگذر میرسد؛ آیا این عمل جایز است؟

 

همه مراجع (به جز مکارم ): اگر صداى آنان در معرض «ریبه، تلذّذ و تهییج شهوت» نباشد، جایز است.(1)

 

آیت اللَّه مکارم: خیر، جایز نیست.(2)

 

«ریبه، تلذذ و تهییج شهوت» :

ریبه شهوت: مسبب فساد جنسی

تلذذ شهوت: لذت بردن جنسی

تهییج شهوت: برانگیختگی جنسی

 

پی نوشت:

1- فاضل، جامع المسائل، ج1 س2182 ؛ صافى، جامع الاحکام، ج2، س1681 ؛ خامنه اى، اجوبة الاستفتاءات، س1145 ؛ نورى، استفتاءات، ج2، س545؛ امام، استفتاءات، ج3، (احکام نظر )، 57 و 65 ؛ تبریزى، استفتاءات، س1058 ؛ دفتر: وحید، بهجت و سیستانى.

2- مکارم، استفتاءات، ج2، س764 و ج1، س785 و دفتر استفتاءات.


نتیجه کلی:

مداحی و خوانندگی زنان جایز است و شنیدن صدای ایشان، به خودی خود، حرام نیست؛ مگر آنکه برای فرد گوش‌کننده، مفسده ای به دنبال داشته باشد.


لینک این مطلب:

http://rahemoghaddas.blog.ir/post/61