پرسش و پاسخ

آیا برای فهمیدن یک حکم، باید به همه آیات و روایات توجه کرد؟


پرسش:

اگه ایاتو روایات تک تک شاید درس نباشن چرا خودشون تو احادیث و روایاتشون نگفتن اینو؟

مثلا اگ واقعا با اشکی به قدر یه بال مگس، گناهان میریزه خب پس این باید قطعی باشه و همه جوره صدق کنه

چرا صدق نمیکنه؟😞چرا اینهمه چندگانگی؟

چرا دنبالش نگفتن ب شرطی که حق الناس گردنتون نباشه؟

چرا مثلا میگن‌ نماز فلان موقع تمام گناهان رو میبخشه و ثواب مثلا هزاران حج رو برا ادم میزاره؛ بعد چرا دنبالش نگفتن اگه بعدش مثلا غیبت نکنید ک اتیشش نزنه و از بین نبرتش؟

چرا اینجوریه؟

 

 

پاسخ: 

بر اساس آیات متعددی از قرآن و روایات بیشماری، باید همه آیات و روایات منطبق بر آیات را در کنار هم دید و حکمی را صادر کرد و احکامی را وضع نمود؛ چرا که آیات قرآن محکمات و متشابهات و ناسخ و منسوخ بسیاری دارند و نمیشود صرفا با استناد به یک آیه یا روایت درباره یک مساله حکم قطعی داد و به نتیجه درستی رسید. 

برخی از مهمترین آیاتی که درباره این مسأله در خود قرآن به آن اشاره شده است در ادامه عنوان می گردد:

 

1) مبنای حکم کردن در بین مردمان باید کل آنچه بر پیامبر خدا(ص) نازل شده است باشد، نه بخشی از کتاب خدا و یا آنچه که خواست و دلخواه مردم است:

وَأَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ الْکِتَابِ وَمُهَیْمِنًا عَلَیْهِ فَاحْکُمْ بَیْنَهُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ عَمَّا جَاءَکَ مِنَ الْحَقِّ﴿مائده/۴۸

و ما این کتاب [=قرآن] را به حق به سوى تو فرو فرستادیم در حالى که تصدیق‏ کننده کتابهاى پیشین و حاکم بر آنهاست پس میان آنان بر وفق آنچه خدا نازل کرده حکم کن و از هواهایشان [با دور شدن] از حقى که به سوى تو آمده پیروى مکن

 

2) نباید برخی از آیات را گرفت و برخی دیگر را رها کرد، بلکه همه آیات را باید در کنار هم دید و تفسیر نمود و در نهایت حکمی را صادر کرد:

أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْکِتَابِ وَتَکْفُرُونَ بِبَعْضٍ فَمَا جَزَاءُ مَنْ یَفْعَلُ ذَلِکَ مِنْکُمْ إِلَّا خِزْیٌ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَیَوْمَ الْقِیَامَةِ یُرَدُّونَ إِلَى أَشَدِّ الْعَذَابِ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ﴿بقره/۸۵

آیا به بعضی از آیات کتاب آسمانی ایمان می‏آورید و به بعضی کافر می‏شوید؟! برای کسی که‏ این عمل (توجه به برخی آیات و بی توجهی به آیات دیگر) را انجام دهد جز رسوائی در این جهان، و بازگشت به شدیدترین عذابها در روز رستاخیز، چیز دیگری نخواهد بود، و خداوند از اعمال شما غافل نیست.

 

3) تنها با چنگ زدن به ریسمان الهی(قرآن و عترت) است که میتوان از پراکندگی ها جلوگیری کرد و راه هدایت را پیمود:

وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا(آل عمران/103) و همگى به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید.


پیامبر(ص) در واپسین روزهای عمر شریف خویش به عنوان وصیتی همیشگی برای امت خود فرمودند که باید به همه آنچه در قرآن و روایات منطبق بر قرآنی که از معصومین(ع) نقل می شود، تمسک جویند تا گمراه نشده و راه هدایت و ثواب را بیابند:

عن ابی عبدالله(ع) قال: ...قال رسول الله(ص): انی تارک فیکم امرین، ان اخذتم بهما لن تضلوا: کتاب الله عزوجل وأهل بیتی عترتی؛ حضرت امام صادق(ع) روایت نمودند که پیامبر خدا(ص) فرمود: من در میان شما دو چیز را می گذارم که اگر به آن دو متمسک شوید، هرگز گمراه نشوید:(آن دو) کتاب خداوند عزوجل و اهل بیتم، یعنی عترت من هستند. (کافی کلینی – کمال الدین صدوق - بحارالانوار مجلسی)